جلوگیری از کپی کردن مطالب

شبش

شبش انسانی حشرات بدون بال  و مکنده خو ن بوده که از هزاران سال انسان ها را مورد تهاجم قرار میدهند. شبش بدن و شبش راس در شرایط زندگی مدرن نیز موجود بوده و سالانه صدها میلیون نفر را مصاب میسازند. پدیکلوزس  بنام phitiraisis  نیز یادشده شبش ها دارای شش پا بوده ۱ تا ۴ میلیمتر طول دارند که برنگ خاکی تا سرخ دیده میشوند. شبش سر بزرگتر بوده در حالیکه شبش عانه مدور بوده کوچکتر میباشد. وقتی اینها خون را می مکند مواد مخرش را به جلد زرق نموده که سبب ایجاد پپول های خارش دار میگردند. انسانها توسط دو spices  شبش مورد تهاجم قرار میگیرد که عبارتند از phitorus humanis  و  phitorus  pubes  میباشد .

Peduclisis humanis  شبش انسانی

دارای دو subspecies  میباشد که عبارتند از peduclisis capita و peduclisis Corporis. هر نوع از سپیس  های شبش در نواحی خاص بدن جایگزین شدن و نادرا میتوانند سایر نواحی بدن را هم مصاب سازند. شبشها به تماس جلد آمده و با مکیدن خون ادامه حیات میدهند.

شبش سر Peduclisis capitis

شبش سر یکی از امراض معمول دوره طفولیت میباشد و شاید هیچ صنف درسی از عدم موجودیت شبش سر مستثنی نمیباشد. که میتواند در اثر تماس با کلاه برس و یا شانه انتقال یابد.

سیکل حیاتی

جنس مونث شبش سر کاهل ۳ تا ۴ میلیمتر طول داشته و  جنس مذکر آن کمی کوچکتر میباشد. رنگ شبش از خاکی تا سیاه سرخرنگ  متفاوت میباشد. اینها با چنگک های قوی خود را به جلد چسبانده و خون مریض را می مکند.  طول عمر شبش سر معمولا ۴۰ روز بوده جنس مونث آن قادر به گذاشتن ۳۰۰ تخم میباشد که روزانه ۷ تا ۱۰ تخم می گذارد. تخم ها معمولا بخوبی به ساق مو چسپیده میباشد و با رشد مو از جلد سر دور تر میگردند.

لوحه کلینیکی

مرض با پپول های خارش دار شدید که در خلف عنق و اطراف گوشها قرار دارد آغاز میگردد.  همچنان پپول های احمراری که در مرکز دارای یک نقطه نزفی میباشد دیده میشود. این پپول ها نسبتا توسط خارش تخریب شده و از بین میروند. واقعات که نادیده گرفته شده و بزودی تداوی نگردد میتواند سبب انتانات ثانوی امپتیگو، فرانکلوز،  اکزیما و ضخامه عقدات لمفاوی عنق گردد. تشخیص با یافتن nits ها که به ساق موی چسپیده اند وضع میگردیده شبش ها معمولا به مشکل دریافت میگردند مگر اینکه راس مریض به صورت وسیع مورد تهاجم قرار گرفته باشد. تحت چراغ wood lamp  , تخم و یا nits ها معمولا به رنگ خاکی سفید رنگ فلورسنس میدهند. شبش ها معمولا تخم های خود را در ساق مو نزدیک به جلد چسبانده و چون مو نمو میکند nits  ها معمولا در یک فاصله دور تر از جلد سر دیده میشوند. موجودیت امپتیگو معند در جلد راس باید ما را به شبش سر مشکوک سازد.

تداوی

هدف از تداوی از بین بردن شبش سر و تخم های آن میباشد پرمترین ۱ فیصد معمولا در جلد راس و مو ها استفاده شده و روز بعد شسته میشود تداوی معمولا یک هفته بعد  تکرار میگردد. تا سبب از بین بردن  تخم های شبش هم گردد چون پرمترین بالای شبش موثر بوده و بالای تخم های آن تاثیر ندارد. بعد از شستن مو ها باید با شانه های که دارای دندانه های باریک اند شانه گردند تا سبب برطرف شدن تخمهای شبش گردند. شامپو و یا لوشن  لیندان یا Gamabenzin hexachlorid     باید بصورت درست   در جلد  سر مساژ داده شده و ۵ تا ده دقیقه بعد دوباره شسته شود و تخم های باقیمانده باید توسط شانه های با دندانه های باریک برطرف گردند. لیندان نباید نزد نوزادن ، خانمهای حامله و مادران شیرده استعمال گردد. لوشن ملتین از طریق کیراتین جذب گردیده و معمولا تاثیرات محافظوی در مقابل تهاجم دوباره شبش را داشته میتواند تا شش هفته بعد از تداوی  ظرفیت محافظوی آن ادامه یابد. این دوا معمولا دوازده ساعت بعد از تطبیق شسته میشود. تداوی فمی توسط Co-trimexazole  موثر بوده این آنتی بیوتیک توسط شبش سر بلع شده وسبب  ازبین رفتن میکروبهای ضروری شبش که مسول تولید ویتامین های شبش میباشد میگردد تا شبش از بین برود دوز آن یک تابلیت روز دوبار برای سه روز بوده و یک هفته بعد باید تکرار گردد. Ivermectin فمی به دوز micg/kg  200 میتواند موثر باشد.

شبش عانه

شبش عانه معمولا  در اثر تماس جنسی انتقال یافته همچنان در اثر استفاده از تشناب های عمومی، حمام عمومی ، بستر خواب و یا جانپاک انتقال نموده شبش اکثرا با سایر امراض مقاربتی تو ام بوده و نزد مصابین شبش عانه معاینه لابراتواری جهت رد نمودن سایر امراض مقاربتی باید صورت گیرد شبش عانه از شبش سر متفاوت بوده چون دارای جسم مدور بوده دارای چنگک  های کوچک در پاهای قدامی و چنگک  های بزرگ درپاهای خلفی میباشد که به شبش اجازه میدهد در بین موهای عانه که در فواصل دورتر از هم قرار دارند به آسانی محکم  گردند. روزانه این شبش ها در حالت استراحت بوده و شب وقتی مریض خوابید به فعالیت آغاز مینمایند وقتی شبش عانه از محل دور ساخته شود به مشکل حرکت نموده در حالیکه شبش سر و بدن میتواتد به آسانی حرکت نماید. شبش عانه در نواحی تناسلی ، ابرو و مژه ها یعنی جاهاییکه تکاثف مو ها کمتر اند  جا گرفته و دارای حرکت بسیار بطی میباشند. و سرعت حرکت آن ۱۰ سانتی متر در روز میباشد در حالیکه شبش بدن سریع بوده و ۲۳ سانتی متر در یک دقیقه میتواند  حرکت کند. تشخیص مرض با یافتن شبش های که شکل انها  مشابه خرچنگ است وضع میگردد. همچنان میتوان Nits ها را که چسپیده به ساق مو اند دریافت نمود. تداوی ان مشابه به شبش سر بوده تداوی نه تنها نزد مریض بلکه نزد کسانی که با مریض تماس دارند هم صورت گیرد. در صورت مصابیت شبش مژه از پترولاتم و یا واسلین استفاده شده طوریکه این ماده بصورت ضخیم بالای ناحیه استفاده شده و بعدا Nits  ها بصورت میخانیکی برداشته میشود. این ها سبب مختل شدن تنفس مریض میگردند. زیر پوشی ها باید با آب جوش شسته شود.

شبش بدن

شبش بدن معمولا نزد اشخاصی که حفظ الصحه پایین دارند و نزد اشخاص ولگرد دیده شده شبش بدن معمولا ۳۰ فیصد بزرگتر از شبش سر بوده  ولی دارای مورفولوژی مشابه با شبش سر میباشد. شبش بدن معمولا در درز لباس جا گرفته و در آنجا تخم گذاری مینماید و برای تغذیه به سطح جلد میآید. تخم ها معمولا به لباس سرش میگردد. شبش بدن در مقابل حرارت حساس بوده و توسط شستن لباس با آب داغ و اوتو کشیدن از بین میرود از همین سبب شبش بدن نزد اشخاصی که لباس خود را بصورت منظم تعویض ننماید بوجود می آید

لوحه کلینیکی

دریافت های کلینیکی شبش بدن maculae cerulla (بولهای آبی رنگ) نام داشته و در نواحی که لباس به تماس نزدیک جلد میباشد بوجود می آید این نواحی عبارت اند از: ناحیه صدر، ناحیه الیوی و رانها.  این مکول ها اکثرا در مرکز داری یک panctum و یا فوحه  میباشد. علایم دیگر آن اکسکوریشن های خطی میباشد که در نواحی بین دو کتف، ناحیه خلفی ابطی ، رانها و نواحی الیوی دیده میشوند. این خطوط از علایم تشخیصی شبش بدن میباشد در صورت دوام شبش بدن بشکل پچ های تصبغی، پیودرما، و lichenification ایجاد گردیده که بنام vagabond disease یا مرض ولگردان مشهور است. شبش بدن ناقل امراض ساری مانند epidemic typhus,   buttenila. ... , trench fever و burrela  میگردند. که این امراض با در یافت  تخم شبش در درز لباس ها تشخیص داده میشود.

تداوی

تداوی موضعی با ادویه ضد خارش که بعد از حمام نمودن استفاده میگردد مفید میباشد. در صورت موجودیت انتانات ثانوی آنتی بیوتیکهای موضعی و سیستمیک توصیه شده لباس مریض توسط شستن در آب داغ و اوتو کشیدن درزها تعقیب گردیده و استفاده از پورد ۱۰ فیصدDDT و یا Malthion نیز در میتواند سبب از بین رفتن شبش بدن گردد.